باغ گیاه‌ شناسی شیامن

باغ گیاه‌ شناسی شیامن Xiamen Botanical Garden از معروف‌ترین و زیباترین باغ‌ های گیاه‌ شناسی واقع در جزیره گلانگیو در کشور چین است. این باغ به دلیل نزدیکی به گوه وانشی، با نام باغ گیاه‌ شناسی وانشی Wanshi Botanical Garden نیز شناخته شده است. در این باغ بیش از ۱٫۸۰۰٫۰۰۰ رأس درخت و بیش از ۴٫۰۰۰ نوع گیاه مختلف در مساحتی بالغ‌بر ۵/۴ کیلومترمربع نگهداری می‌شوند.

سنگ‌ها مناظر ویژه باغ را تشکیل داده‌اند. سنگ گرانیتی جذاب که کتیبه‌های خوشنویسی از افراد مشهور در آن به چشم می‌خورد، چشم‌انداز زیبایی به باغ داده است.

این باغ شامل مکان‌های مختلف فرهنگی می‌شود. مانند محل اجرای ژینگ لیان (Zheng Lian) توسط ژنگ چنگنگ (Zheng Chenggong)، درواقع محلی که ژنگ چنگنگ آوازهای کلاسیکی خود را اجرا کرد، بالکنی برای زنده نگه‌داشتن یاد سربازان کشته‌شده در پنگو (Penghu) و همچنین معابد معروف فوجیان جنوبی مانند معبد مرزهای بهشت (Heaven’s Border Temple)، معبد ونشی لوتوس (Wanshi Lotus Temple) و معبد صلح ابدی (Eternal Peace Rock Temple).

جنگل stele، جادوی هنر خوشنویسی چینی

New Stele Forest

جنگل stele که در شمال غربی کوه صلح ابدی واقع‌شده است شامل تخته سنگ‌های بسیاری است. در سال ۱۹۸۲، کارکنان باغ گیاه‌ شناسی شروع به جمع‌آوری بیش از ۴۰۰ نمونه کار خوشنویسی از شاعران مشهور داخلی و خارجی کردند که در سال ۱۹۸۸ برخی از آن‌ها را بر روی سنگ‌های منطقه نصب کردند.

در طول ده سال گذشته بیش از ۱۰۰ کتیبه به این مجموعه اضافه‌شده است. این کتیبه‌ها، دست خط خطاطان معروف چینی همچون، ژائو پوچو (Zhao Puchu)، ژنرال ژیانگ ایپینگ (General Zhang Aiping)، فنگ یی (Fang Yi)، لیو هیستو (Liu Haisu) و خوشنویسان مشهور محلی مانند، یو یو (Yu Y)، لو دان (Luo Dan) و لیانگ پیون (Liang Piyu) است. همچنین آثار خوشنویسی به سبک کلاسیک که توسط خطاطان مشهوری همچون Zhou Yingnan سنگاپوری و Xueshan ژاپنی وجود دارد. این کتیبه‌ها درواقع مهارت خوشنویسان مطرح و اشعار زیبا چینی را به نمایش گذاشته است.

باغ کاج و باغ fir چینی منظره ای جذاب در کنار دریاچه

Pine & China Fir Garden

این باغ یکی از ۲۹ باغ در باغ گیاه‌ شناسی شیامن است. این منطقه شامل دوجین از انواع درختان کاج و fir می‌شود. ازجمله نوع ساحلی آن‌که بسیار جذاب‌اند، درختان گینگ که به نام فسیل‌های زنده نیز معروف هستند. همچنین در باغ دریاچه‌ای زیبا با نیلوفرهای آبی غول‌پیکری با نام ویکتوریا آمازونیکا که توانایی تحمل وزن یک کودک را دارد برای باغ چشم‌اندازی زیبا فراهم کرده است. بیش از ۸۰ گونه سیرپور، شاه‌بلوط و کاج در باغ به چشم می‌خورد. سکویا وحشی (Sequoia) که در این باغ است تنها در کشور چین و شهر کالیفرنیا یافت می‌شود.

منطقه بامبو در باغ گیاه‌ شناسی شیامن

Bamboo Plant Area

محدوده این منطقه از دریاچه ونشی تا مرکز باغ گیاه‌ شناسی است و از مناطق اختصاصی باغ گیاه‌ شناسی شیامن محسوب می‌شود. این ناحیه در سال ۱۹۶۰ ساخته ‌شده است که بیش از ۱۰۰ گونه بامبو در آن وجود دارد. اکثر بامبوهای منطقه زینتی هستند. از ارزشمندترین آن‌ها می‌توان به drepanostachyum، Sinobambusa tootsik و ampelocalamus اشاره کرد.

بازدید از نمایشگاه ها دنیای کاکتوس‌ها

The World Od Cactuses

در امتداد تپه‌های منطقه، بازدیدکنندگان به دنیایی از کاکتوس‌های بی‌نظیر می‌رسند. در مساحتی بالغ‌بر ۴۰ هزار کیلومترمربع نمایشگاهی از کاکتوس‌های متنوع و جذاب برپا شده است. این منطقه به دو بخش فضای باز و گلخانه تقسیم شده است. در فضای باز گیاهانی شاداب و پرطراوت در کنار کاکتوس‌ها به چشم می‌خورند. این نمایشگاه، وسیع‌ترین مقیاس چشم‌انداز گل‌های کاکتوس در چین است.

بازدیدکنندگان می‌توانند در این بخش گیاهانی همچون جاتروفا (Jatropha)، Beaucarnea recurvata, Moringa thouarsii، aggag و انواع مختلفی از کاکتوس را مشاهده کنند. همچنین گیاهانی مانند pseudotruncatella lithops و Fenestraria rhopalophylla که از آفریقای جنوبی به چین آورده شده و پرورش‌یافته است نیز در این بخش قابل بازدید هستند.

باغ گل رز، در ستایش امپراتور چین

Rose Garden

در میان جزیره پالم و معبد منشیلی، باغ زیبای گل رز به چشم می‌خورد. گردشگران در این بخش می‌توانند از منطقه مشهور “Ten Thousands Scepters Facing Skywards” که یکی از ۲۴ منظره زیبا شهر شیامن است نیز بازدید کنند.

در خصوص چیدمان سنگ‌های باغ تحلیل گران اعتقاد دارند این چیدمان به معنای این است که سنگ‌ها در حال پرستش و قدردانی از امپراتوری چین هستند.

گلخانه‌ای با صدها گل زیبا

Hundreds-flower Hall

این گلخانه در سال ۱۹۷۹ به‌عنوان سالنی برای نمایش معروف‌ترین گل‌های جهان تأسیس شد. این بخش مساحتی بالغ‌بر ۱۰۰۰ کیلومترمربع دارد که ۵ سالن نمایشگاهی را در خود جای می‌دهد. علاوه بر گل‌های گران‌بها، بازدیدکنندگان می‌تواند از تماشای کارت‌پستال‌ها و نقاشی‌هایی ازگل‌ها نیز لذت ببرند. درواقع این گلخانه، نمایشگاهی از هنرهای پویا و ایستا در کنار هم است.

منطقه گیاهان دارویی در باغ گیاه‌ شناسی شیامن

Medicinal Plant Area

این منطقه حاوی بیش از ۲۰۰ گیاه دارویی است که طبق الگوهای رشد در طبقه‌بندی‌های مرتبط کشت می‌شوند. برای هزاران سال، گیاهان دارویی نقش بسزایی در سلامتی و بهداشت مرم چین داشته‌اند. در بخش گیاهان دارویی انواع ریش‌ها، ساقه‌ها، تنه‌ها، برگ‌ها، گل‌ها، میوه‌ها و دانه‌ها در دسته‌بندی‌ها و کاملاً طبقه‌بندی‌شده ارائه می‌شوند.

در این بخش اثرات پزشکی هریک مانند داروهای قلب، داروهای تنظیم‌کننده فشارخون، داروهای مربوط به خون، دفع ادرار، ضد آکنه و ضد آسم نیز توضیح داده‌شده است.

منطقه درختچه‌های رنگی روشن لیانا

Lianas Bright-colored Shrub Area

این منطقه بخشی جداناپذیر از نقاط دیدنی باغ گیاه‌ شناسی شیامن است و در جنوب روستایی با نام psammophytes در مقیاس حدوداً ۱۵ هکتاری قرار دارد.

در منطقه درختچه‌های رنگی روشن لیانا، طیف گسترده‌ای از گیاهان زینتی و درختچه‌های رنگی زیبا به چشم می‌خورند. این منطقه؛ مجموعه‌ای کامل از امکانات شامل گلدان‌های مصنوعی و قفسه‌های سنگی و همچنین مزارع گیاهی و گلدان‌های آهنی و دیوارهای سنگی مناسب حیاط‌خلوت است که از جاذبه‌های اصلی گردشگری ناحیه به شمار می‌آیند.

منطقه باغ گیاهان

Herbaceous Garden

منطقه باغ گیاهان در گوشه شمال غربی باغ گیاه‌ شناسی قرار گرفته است. این باغ نخستین بار در سال ۲۰۰۷ رو به عموم باز شد. در اینجا گل‌ها، چمن‌ها و درختان در هر شکل و اندازه‌ای مربوط به‌تمامی حوزه‌ها کشت می‌شوند و سبک چیدمان آن‌ها به سبکی اروپایی است که همین موضوع باغ را موردتوجه گردشگران قرار می‌دهد.

این باغ در زمان‌های مختلف میزبان گل‌هایی فراوانی تا بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ گل و گیاه در ۱۵۰ گونه متفاوت است. در تمام طول سال این باغ شکوفه‌های فراوانی دارد که باعث متمایز شدن آن شده است.

منطقه دانه‌ها در باغ گیاه‌ شناسی شیامن

Gymnosperm Area

اکثر گیاهان موجود در منطقه دانه‌ها هستند و تعداد کمی درختچه و تاک انگور نیز به چشم می‌خورد. در تمامی جهان تنها ۵ طبقه گیاهی و نزدیک به ۷۰۰ گونه از ژنوسپرم ها وجود دارد؛ اما کشور چین دارای ۵ طبقه گیاهی و ۱۰۰ گونه، ازجمله انواع ژنوسپرم ها است. ژنوسپرم ها منبع اصلی تولید چوب برای استفاده در ساخت‌وساز باکیفیت بالا هستند.

منطقه چمنزار araucaria

Araucaria Lawn

چمنزار araucaria در قسمت جنوبی ساحل دریاچه ونشی واقع شده است. این منطقه، فضایی آرامش‌بخش برای گردشگران به‌حساب می‌آید. آراکاریا جز پنج درخت زینتی جهان به‌حساب می‌آید که هفت گونه متفاوت دارد و که دو گونه آن در چمنزار رشد می‌کنند.

پنگ ژن و وانی (Peng Zhen and Wanli)، رئیس سابق کمیته دائمی کنگره ملی مردم و وانگ ژن (Wang Zhen)، رئیس‌جمهور سابق چین، همه درختان یادبود را در اینجا کاشته‌اند. همچنین در ۱۰ فوریه سال ۱۹۸۴، سرپرست معماران چین Deng Xiaoping، یک آواکاریا معروف را در منطقه برای ادای احترام به پادشاه وقت کاشت.

منطقه Psammophytes ، پایگاه‌های اصلی چین برای تحقیقات علمی، آموزشی

Psammophytes Area

این منطقه دارای ۱۳۸۰ نوع از گیاهان گوشتی در ۳۷ دسته است. منطقه Psammophytes با نام آثار هنری زنده، به خاطر شکل خارق‌العاده و فریبنده گل‌ها نام‌گذاری شده است. تنوع اشکال و رنگ‌های گل‌های گوشتی این باغ بسیار زیاد است. گیاهان گوشتی این بخش، تنها برای تزیینات مورداستفاده قرار نمی‌گیرند، بسیاری از آن‌ها دارای خواص دارویی و غذایی هم هستند.

با توجه به روش‌های بقای خاص آن‌ها بانام‌هایی مانند خوشبوکننده‌های طبیعی نیز معروف هستند که در بین مردم محبوبیت زیادی دارند. این منطقه روستایی یکی از پایگاه‌های اصلی چین برای تحقیقات علمی، آموزشی و تدریس گیاهان گوشتی و کاکتوس‌ها است.

جذابیت‌های باغ گیاه‌ شناسی شیامن

قله تنه فیل، Peak Trunk Elephant

Peak Trunk Elephant دوتخته سنگ هستند که در باغ گل رز واقع شده اند. این دوتخته سنگ که ارتفاعی دو متری دارند شبیه به تنه فیل هستند. در کتیبه صخره فیل، دست‌نوشته‌ای از لی جانگ، فرمانده دفاع ساحلی شهر شیامن درزمان سلسله چینگ به چشم می‌خورد.

باغ دارای فضای سبز عظیمی است که گردشگران زیادی را به‌خصوص در تعطیلات عمومی، به خود جذب می‌کند. در گوشه شمالی باغ استیج موسیقی شبیه به گل برگی زیبا قرارگرفته است و حوضچه‌ای با نیلوفرهای آبی عظیم چشم‌اندازی زیبا را فراهم کرده می‌کند. اطراف این حوضچه زیبا محل مهمی برای قرارهای دوستانه و صحبت کردن و چای نوشیدن در میان عطر خوش گل‌هاست.

دریاچه ونشی، پرشکوه‌ترین منظره شیامن

Wanshi Lake- Wanshi Luxuriance

دریاچه ونشی که سرچشمه آن Wanshi Rock است در سال ۱۹۵۲ به‌عنوان مخزنی برای اهداف نظامی ساخته شد. امروزه این دریاچه به عنوان قلب باغ گیاه‌ شناسی شیامن، توسط باغ کاج‌ها و باغ بامبو به سمت شمال احاطه‌شده است. پل‌های دوقلو «بهار و پاییز» و «شوق بهشتی» در بالای دریاچه، زیبایی آن را چند برابر کرده‌اند. بر سطح دریاچه عبارت‌های گوناگونی همچون عمارت یانگزی (Yangzhi Pavilion)، عمارت Cangqu (Cangqu Pavilion) و عمارت شیران (Shiran Pavilion) به چشم می‌خورد. سرسبزی باغ‌ها و منظره‌ی چشمگیر دریاچه با یکدیگر ترکیب‌شده‌اند تا یکی از مناظر مهم شیامن، ونشی پرشکوه (Wanshi Luxuriance) را تشکیل دهند.

معبد مرزهای بهشت، زنگ طلوع خورشید

Heaven’s Border

معبد مرزهای بهشت توسط راهبی به نام یوسانگ در اواخر سلسله مینگ و اوایل سلسله چینگ ساخته شد. در این معبد الهه‌های رحمت و جاودانی عبادت می‌شدند. دوبیتی در سالن اصلی تالار با این مضمون به چشم می‌خورد: «دعاکنندگان در معبد دعا می‌کنند و الهه‌های رحمت و جاودانی آن‌ها را برآورده می‌کنند (معجزه می‌کنند)»

درگذشته راهبان، هنگام سپیده‌دم ۱۰۸ مرتبه صدای زنگ را به‌قصد رفع کردن ۱۰۸ بلا و نگرانی به صدا درمی‌آوردند. صدای این زنگ از فاصله‌های بسیار دور نیز قابل‌شنیدن است. زنگ طلوع خورشید از مرزهای بهشت در ۲۰ نقطه از شیامن وجود دارد.

صخره‌های خندان، میزبان گردشگران باغ گیاه‌ شناسی شیامن

Laughing Rocks of Eternal Peace

این صخره‌ها یکی از بیست منظره برتر شهر شیامن هستند. درواقع چهار سنگ عظیم، به‌طور طبیعی به شکلی کناره‌ هم چیده شده‌اند که لبخندی با دهان بسته را برای بیننده تداعی می‌کنند.

کتیبه‌ای که در صخره‌های آن مشاهده می‌کنید، نمونه‌ای فوق‌العاده از خوشنویسی چینی است. این سنگ‌ها درون معبد صلح ابدی قرار دارند. ازاین‌رو شعری با این مضمون پشت سنگ‌ها نوشته‌شده است: «سنگ‌ها برای خوشامدگویی به بازدیدکنندگان لبخند می‌زنند و کوه میزبان مهمانان است.»

نمایشگاه علمی تخیلی باغ گیاه‌ شناسی شیامن

Science Exhibition Hall

این نمایشگاه برای اراِئه اطلاعاتی اولیه از گیاهان، مناظر طبیعی، گیاهان نادر و غیرمعمول و حیوانات شایع در باغ گیاه‌ شناسی از طریق پنل های نمایشگاهی، نمونه‌ها، مناظر مینیاتوری، فیلم‌ها و کتاب‌های الکترونیکی به بازدیدکنندگان برپا شده است. همچنین در این بخش، فضایی را برای کودکان برای برقراری ارتباط با حشرات و جانوران متفاوت و سرگرمی‌های از قبیل نقاشی در نظر گرفته‌‌اند. امکان بازدید عمومی برای همه گروه‌های سنی وجود دارد. این نمایشگاه به بازدیدکنندگان اجازه می‌دهد تا اطلاعات بیشتری در مورد باغ گیاه‌ شناسی و عملکرد و نقش گیاهان کسب کنند. درنتیجه، آگاهی عمومی از اهمیت حفاظت از محیط‌زیست و حفظ تنوع زیستی را افزایش می‌دهد.

راهنمای تور باغ گیاه‌ شناسی شیامن

راهنماهای زیادی برای باغ گیاه‌ شناسی شیامن در دسترس هستند اما متأسفانه هیچ‌کدام به زبان انگلیسی و فارسی مسلط نیستند. همچنین حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت زمان برای بازدید از این مجموعه زمان لازم است. پس برای داشتن راهنمایی فارسی یا انگلیسی می‌توانید با ما در تماس باشید.

• آدرس:       ۲۵ Huyuan Road، Siming District، Xiamen، Fujian 361003 China

چگونه به باغ گیاه‌ شناسی شیامن برویم؟

• اتوبوس خط ۲۵ را به ایستگاه دانشگاه Xiamen یا ایستگاه ۱۰۲ سوار شوید.

ساعات کار

• ۱ می تا ۷ اکتبر، ۵:۳۰ صبح تا ۶:۳۰ بعدازظهر
• ۸ اکتبر تا ۳۰ آپریل، ۶:۳۰ صبح تا ۶ بعدازظهر

نویسنده: بهاره سادات هادوی | گردآوری شده در تحریریه نیل گشت